Etiket: Destek Ve Hareket Konu Anlatımı 4. Sınıf Fen Bilimleri

İSKELETİMİZ

Hareket etmemizi, dik durmamızı sağlayan vücudumuzdaki tüm kemiklerin bir araya gelerek oluşturduğu güçlü yapıya iskelet denir.

İskelette yer alan kemikler, kemikleri saran kaslar ve eklemler insanların hareketini sağlayan yapılardır.

İSKELETİMİZİN TEMEL KISIMLARI

KAFATASI

Kafatası, beynimizi, dış etkenlerden korumak  için çok dayanıklı bir  yapıya sahiptir.

OMURGA

Omurga, omur adı verilen ortası delik kemiklerin üst üste dizilmesi ile oluşmuştur. Deliklerden geçen omuriliği korur ve  kafatasına desteklik sağlar. Omurgada 33 adet omur kemiği bulunur. Omurga, sırt boyunca uzanır. ‘S’ harfine benzer bir  görüntüsü vardır.

GÖĞÜS KAFESİ

Göğüs kafesi, kaburga kemiklerinin kafes şeklinde dizilmesiyle oluşmuştur. Göğüs kafesinin temel görevi akciğer ve kalbi korumaktır.

KOLLAR VE BACAKLAR

İskeletimizdeki kemiklerin yarıdan fazlası kollarımız ve bacaklarımızda bulunur. Günlük hayatımızda birçok hareketi kollarımız ve bacaklarımız ile yaparız.

İSKELETİN TEMEL GÖREVLERİ

1 – Vücudumuza şekil verir.
2 – Vücudumuza destek olarak dik durmamızı sağlar.
3 – Eklem ve kaslarında yardımıyla hareket etmemizi sağlar.
4 – İç organlarımızı dış etkilerden korur.
5 – Bazı minarelleri depolar.

KEMİK ÇEŞİTLERİ

İskeletimiz şekil ve büyüklük bakımından farklı, yaklaşık 206 kemiğin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. Kemikleri şekillerine göre üç grupta inceleriz.

• UZUN KISA YASSI

Önemli : Doğduğumuzda vücudumuzda 360 adet kemik bulunur. Ancak bazı kemikler zamanla birbirine kaynar.

Önemli : Kemiklerin dışı beyaz renklidir ve içi kemik zarı ile kaplıdır. Kemik zarı, kemiğin enine kalınlaşmasını sağlar. Kırılma ve çatlamalarda kemiği korur.

EKLEM

Kemiklerin birbirine bağlandığı yere eklem denir.

Eklemler sayesinde yürüme, koşma, yazı yazma gibi hareketlerimizin tamamını gerçekleştiririz.

Hareket etme yeteneğine göre eklemler üçe ayrılır.

Oynar eklemler

Bu eklemler kol ve bacak kemikleri arasında bulunur. Kol ve bacak kemiklerine gövde iskeletine oynar eklemlerle bağlıdır.

Yarı oynar eklemler

Omurga ve göğüs kafesinde bulunan eklemlerdir.

Oynamaz eklemler

Kafatasındaki eklemler oynamaz eklemlerdir. Çünkü kafatasını oluşturan kemikler birbirine kenetlenmiştir. Alt çene kemiği hariç hareket etmez.

KAS

İskeletin üzerini sararak vücudumuza esas şeklini veren ve eklemlerle birlikte hareketi sağlayan yapılara kas denir.
Kaslar lifli yapıdadır. Kas lifleri bir araya gelerek kas demetlerini oluşturur. Kas demetlerinin üzeri zarla çevrilidir ve kemiklere bağlıdır.
Kemiklerin hareket etmesi kasların birbirine zıt yönde hareketi ile mümkündür.
Elimizi yukarı aşağı kaldırdığımızda pazı kası şişerek kasılır. Kasılan kas kalınlaşarak kısalır. Aynı anda arkadaki kas gevşeyerek incelir, uzar.
Elimizi aşağıya indirdiğimizde bu defa pazı kası gevşeyerek uzar, arkadaki kas kasılarak kısalır.

DESTEK VE HAREKET KONU ANLATIMI

*İskelet adı verilen ve kemiklerden oluşan bu yapı birçok canlının vücuduna şekil verir, destek sağlar ve canlının hareket etmesine yardımcı olur.

*İskeletimiz; kafatası, omurga, göğüs kafesi ve üyeler (kollar ve bacaklar) olmak üzere dört bölümden oluşur.

*İskeletimizi oluşturan kemikler sert bir yapıya sahip¬tir. Kemikler sert yapıda olmasına rağmen birçok farklı hareketi kolaylıkla yapabiliriz. Bu hareketleri yapmamızı sağlayan ve iskeletimizi oluşturan kemikleri birbirine bağlayan yapıya ise eklem adı verilir.

*Derimizin altında vücudumuzu bir zırh gibi saran yapı kaslarımızdır.

*Kaslarımız, kemik ve eklemlerimizle birlikte vücudumuzun hareket etmesini sağlar.

*Ayrıca iskeletle beraber vücudumuza şekil verir

*Vücudumuzun değişik kısımların¬da, farklı görevleri olan kaslara sahibiz. Bu kaslar, iskelet sisteminde bulunan kemikleri hareket ettirerek günlük yaşamımızdaki birçok hareketi yapmamızı sağlar.

*Kemiğin üzerine yapışık kaslar çiftler hâlinde çalışır. Aynı yönlü çalışan kaslarımız olduğu gibi zıt yönlü çalışan kaslarımız da vardır.

*Kaslarımız hareket ederken kasılıp gevşeyebilme özelliğine sahiptir.

*iskelet ve kas sağlığını olumsuz etkileyen davranışlar

1-çantayı tek kolla taşımak

2-Ders çalışırken ve otururken yanlış pozisyon almak

3-Yere eğilirken dizlerimizi bükmemek gibi

*Bütün besin maddelerinden yeterince tüketmek, dengeli ve sağlıklı beslenmemizi, dolayısıyla sağlıklı bir vücuda sahip olmamızı sağlar.

*Bol şekerli, asitli gıdalar ve hazır besinleri tüketmek kilo almamıza neden olur. Kilo almamızın sonucunda ise hareket yeteneğimiz kısıtlanır ve vücudumuzun şekli bozulur. Bu yüzden destek ve hareket sistemimizin sağlığı için beslenmemize dikkat etmeliyiz.

*Deniz ürünleri, süt ve süt ürünleri, yeşil sebzeler kemik ve kaslarımızın gelişimi için oldukça önemlidir. Bu besinlerden yeterince tüketmeliyiz.

*Güneş ışığından doğru zamanlarda ve yeterince yararlanmak da kemik ve kaslarımızın gelişimini olumlu etkiler. Ayrıca düzenli bir şekilde spor ve egzersiz yaptığımızda iskelet ve kaslarımız kuvvetlenir. Bunun sonucunda sağlıklı ve dinç bir yapıya kavuşabiliriz.