Kategori: 8. Sınıf İnk. Tarihi

MUSTAFA KEMAL’İN İLK GÖREV YERİ

Mustafa Kemal Harp Akademisini bitirdikten sonra staj yapmak için 5 Şubat 1905’te Şam’daki 5. Orduya atandı.

Bu sırada Şam’da iç karışıklıklar yaşanıyordu.
Devletin halk üzerindeki otoritesi zayıflıyordu.
Mustafa Kemal, daha ilk görev yerinde karşılaştığı bu sıkıntılı durumdan yılmamış, bugünün değil yarının adamı olmaya karar vermiştir.

VATAN VE HÜRRİYET CEMİYETİ

Mustafa Kemal, Şam’da iki arkadaşını da yanına alarak “Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni” kurdu.
Cemiyetin adının neden “Vatan ve Hürriyet” olduğunu soranlara Mustafa Kemal şu yanıtı vermişti:
“Ancak hür fikirli insanlardır ki vatanlarına sahip olabilirler. Onlardır ki vatanlarını kurtarıp korumak kudretine sahip olurlar.”

31 MART OLAYI

Padişah II. Abdülhamid, 23 Temmuz 1908’te meşrutiyeti isteyenlerin baskılarına dayanamayıp II. Meşrutiyeti ilan etti.
Meşrutiyeti istemeyenler yönetime son vermek amacıyla 31 Mart 1909’da 31 Mart isyanı çıkardılar.
İsyanı bastırmak için Mahmut Şevket Paşa komutasındaki, Mustafa Kemal’in Kurmay Başkanı olarak görev aldığı bir Hareket Ordusu kuruldu.
İsyan 13 Nisan 1909’da bastırıldı. İstanbul’da düzen sağlandı. II. Abdülhamid tahttan indirildi.

TRABLUSGARP SAVAŞI

1871’de siyasi birliğini tamamlayan İtalya sömürge arayışı doğrultusunda, 1911’de Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’daki son toprak parçası olanTrablusgarp’ı işgal girişiminde bulundu.
Osmanlı Devleti, donanması yeterli güce sahip olmadığından denizden müdahele edemedi.
Mısır’ın İngilizlerin elinde olması nedeniyle karadan asker gönderemedi.
Bütün bunların sonucunda Mustafa Kemal gibi bazı subaylar halkı örgütleyip İtalyanlarla savaşmak için gizlice Trablusgap’a gittiler.
Mustafa Kemal Derne ve Tobruk’ta İtalyanlara karşı başarı sağladı.
İlk savaş deneyimi olan Trablusgarp’taki başarıları onun halk tarafından tanınmasını da sağlamış oldu.
Mustafa Kemal Binbaşı rütbesine yükseldi.

BALKAN SAVAŞLARI

Balkan devletleri milliyetçi politikalar çerçevesinde birleşerek Ekim 1912’de Osmanlı Devleti’ne savaş ilan ettiler.
Bu gelişme üzerine Mustafa Kemal Trablusgarp’tan geri dönerek Birinci Balkan Savaşı’nda Gelibolu Yarımadası’nda görev aldı.
İkinci Balkan Savaşı’nda da Bolayır Kolordusu’nun kurmay başkanı olarak görev yaptı.
20 Temmuz 1913’te onun komutasındaki Bolayır Kolordusu, Bulgar kuvvetlerini yenerek Edirne’ye girdi.

ÇANAKKALE CEPHESİ

İngiltere ve Fransa İstanbul’u ele geçirip Osmanlı Devleti’ni savaş dışı bırakmak ve Rusya’ya yardım göndermek amacıyla bu cepheyi açtı.
İtilaf Devletleri donanması Çanakkale Boğazına geldiğinde beklemediği bir savunma ile karşılaştı.
Türk topçularının başarılı atışları ve Nusret Mayın Gemisi’nin Boğaz’ı mayınlaması sonucunda 18 Mart 1915’te ağır bir yenilgi alan İtilaf Devletleri Çanakkale’yi denizden geçemeyeceklerini anladılar.
Denizden geçemeyeceklerini anlayan İtilaf Devletleri bu sefer bir kara harekâtı ile ulaşmaya çalıştılar.
Mustafa Kemal, ölümü göze alan Mehmetçikle beraber Arıburnu, Anafartalar ve Conkbayırı’nda İtilaf birliklerinin ilerleyişini durdurdu ve ağır yenilgiye uğrattı.
Mustafa Kemal, komutası altındaki askerlere taarruza kaldırırken etrafında topladığı subaylara şöyle seslendi: “Size ben taarruzu (savaşmayı) emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman içinde yerimizi başka kuvvetler ve başka komutanlar alabilir.”
Conkbayırı’ndaki mücadelede bir şarapnel parçası Mustafa Kemal’in cep saatine saplandı. Bu sayede Mustafa Kemal’İn hayatı kurtuldu.
Mustafa Kemal Çanakkal Cephesi’ndeki başarılarından dolayı albaylığa terfi etti.

KAFKAS CEPHESİ

1914’ün sonbaharaında Ruslar, Doğu Cephesi’nde saldırıya geçerek Erzurum, Muş ve Bitlis’i işgal etti.
Çanakkale savaşlarından sonra Edirne’deki 16. Kolordu Komutanlığına atanan Mustafa Kemal, bu gelişmeler üzerine kolordusu ile Diyarbakır’a gönderildi.
İşe emrindeki birliklerin yiyecek ve giyecek ihtiyaçlarını sağlayarak, haberleşmedeki aksaklıkları gidererek ve eksik personeli tamamlayarak başladı.
Ruslar karşısında dağınık hâlde bulunan askerî kuvvetleri bir araya getirdi.
Tüm bunların sonunda 1916’da Muş ve Bitlis’i geri aldı.

SURİYE-FİLİSTİN CEPHESİ

Osmanlı Devleti, Almanya’nın önerisiyle Süveyş Kanalı ve Mısır’ı İngiltere’den kurtarıp İngiltere’nin sömürgeleriyle bağlantılarını kesmek amacıyla Kanal Cephesi’ni açtı.
Ancak Kanal Cephesi’ndeki yenilgi sonucunda Osmanlı Devleti’nin Arap Yarımadası’ndan geri çekilme süreci başladı
Osmanlı ordusunun Kanal Cephesi’ndeki yenilgisinden güç alan İngilizler, Sina Yarımadası’nı ele geçirerek Suriye sınırına ulaştı.
Mustafa Kemal 7.Ordu komutanı olarak Suriye Cephesi’nde başarılı bir savunma yaptı.
Bu ordudaki Alman General, Filistin topraklarına kadar ilerleyen İngiliz kuvvetlerine taarruz etme yanlısıydı.
Ancak Mustafa Kemal bu isteğe karşı çıktı. Çünkü cephe oldukça geniş bir alanı kaplıyordu ve Türk ordusu asker ve silah bakımından yetersizdi.
Mustafa Kemal’e göre Türk ordusu kuzeye çekilmeliydi. Bu düşüncesini İstanbul’a bildirdi ancak olumlu bir yanıt alamadı.
Bunun üzerine istifa ederek İstanbul’a döndü.

KURTULUŞ SAVAŞI

Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanmasından sonra Osmanlı Devleti’nin orduları terhis edilmiş, silah ve cephanelerine el konulmuş, ülkenin çeşitli yerlerinde işgaller başlamıştı.
Aynı günlerde İstanbul’da bulunan Mustafa Kemal, ülkesinin kurtuluşu için padişah ve devlet adamları ile görüşmeler yaparken diğer taraftan, arkadaşları ile toplantılar düzenleyerek çareler arıyordu.

Mustafa Kemal, kurtuluşun İstanbul’dan sağlanamayacağını anlayınca arkadaşlarıyla Anadolu’ya geçme kararı aldı.

9. Ordu Müfettişi olarak Anadolu’ya gönderilen Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak dağınık hâlde bulunan ulusal güçleri birleştirme çalışmalarına başladı.
Millî Mücadele’nin lider kadrosu ile çeşitli genelgeler yayımlayıp kongreler düzenleyerek Anadolu halkını örgütledi, millî birliği sağlayarak bağımsızlık mücadelesinin umudu oldu.
Mustafa Kemal; yaşamının her döneminde yol gösterici olmuş, arkadaşlarının ve ulusunun en zor zamanlarında onlara yol göstermiştir.