Kategori: 10. Sınıf Coğrafya

ATEŞ KÜRE

Yer kabuğunun altındaki tabakadır.Sıcaklığı ortalama 2000 santigrat derecedir. Bu katman, yer kabuğunun ergimiş maddelerle çok sıkışmış gaz ve buharların bir karışımıdır.
Büyük oranda demir, magnezyum ve kalsiyum içerir. Çekirdeğin etrafındaki sıcaklığı 3700 derece, yerkabuğuna yakın yerdeki sıcaklığı ise 870 santigrat derece kadardır.
Yanardağların oluşmasında etkilidir. Bu tabakadaki yüksek sıcaklık ve basınçtaki erimiş maden, yer kabuğundaki çatlaklardan ya da zayıf noktalardan dışarıya doğru püskürerek büyük zarar verir.

AĞIR KÜRE

Yerkürenin merkezinde bulunan ve ateş küreden sonra gelen kısımdır. 2900 km derinlikten başlar, yerin merkezine kadar uzanır. Kalınlığı yaklaşık 3400 km’dir Burada demir, nikel gibi yoğunluğu büyük olan maddeler yer alır. Çekirdeğin sıcaklığının 4000 – 4500 0C’nin üstünde olduğu sanılmaktadır. Bu sıcaklıktaki bütün maddelerin buhar halinde bulunması gerekir. Fakat büyük basınç altındaki çekirdeğin sıvı kalamayacağı, katı durumda olduğu sanılmaktadır.

YANARDAĞI PÜSKÜRMESİ

Magmanın yükselerek yeryüzüne çıkmasına yanardağ püskürmesi denir. İki püskürme arasında günlerce, aylarca, yıllarca hatta asırlarca geçebilir.

Yanardağ püskürürken lav, taş, kil ve gaz gibi maddeleri yeryüzüne bırakır. Lavlar yüzeye çıkan akışkan magmadır. Lavlar genellikle Silisyum Oksit (SiO2) içermektedir. SiO2 in oranı lavın yoğunluğunu etkilemektedir. Lavın yoğunluğu yanardağın şeklini de belirler. Yoğun olmayan lav kalkan biçiminde bir yanardağ oluşturabilir. Bunun nedeni ise lavların bal gibi çevreye dağılmasıdır. Yoğunluğu yüksek olan lav koni biçiminde bir yanardağ oluşturabilir.

Lavların parça parça çıkmansa bomba denilmektedir. Gazlar çok büyük miktarlarda açığa çıkabilir ve insanlar için olduğu kadar bitki ve hayvanların yaşamlarını oldukça olumsuz etkiler